مواد اولیه‌ی خطرناک در لوازم آرایشی که باید بشناسیم
بسیاری از لوازم آرایشی که هر روز استفاده می‌کنیم، ممکن است حاوی مواد شیمیایی خطرناک و آسیب‌رسان برای پوست، بدن یا حتی سلامت عمومی ما باشند. این مواد اغلب در بسته‌بندی‌ها یا تبلیغات پنهان می‌مانند و شناخت آن‌ها می‌تواند از بروز آلرژی، مشکلات هورمونی و حتی بیماری‌های جدی‌تر جلوگیری کند.
🈷️فهرست مطلب
چرا باید به ترکیبات لوازم آرایشی دقت کنیم؟
پوست انسان بزرگ‌ترین عضو بدن است و بسیاری از مواد از طریق آن جذب جریان خون می‌شوند. لوازم آرایشی که روزانه استفاده می‌کنیم، گاهی تا ۷ الی ۱۲ ساعت روی پوست باقی می‌مانند. پس ترکیبات موجود در آن‌ها مستقیماً بر سلامت ما تأثیر می‌گذارند.
اثرات مواد شیمیایی مضر بر بدن
- تحریک پوست، خارش و حساسیت‌های مزمن
- اختلالات هورمونی و تأثیر بر غدد درون‌ریز
- تجمع سموم در بافت‌های چربی
- افزایش ریسک ابتلا به سرطان‌های خاص
مواد اولیه‌ی خطرناک رایج در محصولات آرایشی
پارابن‌ها (Parabens)
این مواد به‌عنوان نگهدارنده در بسیاری از کرم‌ها، لوسیون‌ها، ریمل و کانسیلرها استفاده می‌شوند. رایج‌ترین نوع آن‌ها شامل متیل‌پارابن، پروپیل‌پارابن و بوتیل‌پارابن است. پارابن‌ها ممکن است تعادل هورمونی بدن را مختل کنند، چون ساختاری شبیه استروژن دارند.
فتالات‌ها (Phthalates)
این ترکیبات در عطرها، لاک ناخن و برخی کرم‌ها استفاده می‌شوند و می‌توانند عملکرد هورمون‌های مردانه را کاهش دهند. همچنین فتالات‌ها در برخی مطالعات با ناباروری و مشکلات رشد در ارتباط بوده‌اند.
فرمالدهید (Formaldehyde)
نوعی ماده نگهدارنده قوی است که در برخی ریمل‌ها، لاک‌های ناخن و محصولات مو استفاده می‌شود. استنشاق یا جذب آن از طریق پوست می‌تواند منجر به تحریک شدید، مشکلات تنفسی و حتی افزایش ریسک سرطان شود.
تریکلوزان (Triclosan)
در محصولاتی با خاصیت ضدباکتریایی مانند بعضی صابون‌ها و خمیر دندان‌ها دیده می‌شود، اما گاهی در ترکیبات ضدجوش آرایشی نیز به‌کار می‌رود. این ماده می‌تواند باکتری‌های مفید پوست را از بین ببرد و باعث مقاومت آنتی‌بیوتیکی شود.
تولوئن (Toluene)
یکی از حلال‌های صنعتی است که در لاک ناخن و محصولات پاک‌کننده یافت می‌شود. تولوئن می‌تواند باعث سرگیجه، تهوع، آسیب‌های عصبی و در زنان باردار حتی آسیب به جنین شود.
PEGها (Polyethylene Glycol)
این ترکیبات به‌عنوان نرم‌کننده و امولسیفایر در کرم‌ها، مرطوب‌کننده‌ها و ماسک‌ها استفاده می‌شوند. اگرچه خودشان نسبتاً بی‌ضررند، اما در فرآیند تولیدشان ممکن است با مواد سرطان‌زا مثل دی‌اکسان آلوده شوند.
سیلیکون‌های سنگین
در پرایمرها و کرم‌پودرها برای ایجاد بافت صاف استفاده می‌شوند. اما استفاده طولانی‌مدت می‌تواند باعث بسته شدن منافذ، ایجاد آکنه و کاهش تنفس طبیعی پوست شود.
BHA و BHT
این آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی در لوازم آرایشی برای جلوگیری از فاسد شدن چربی‌ها استفاده می‌شوند. ولی BHA در برخی مطالعات با سرطان‌زایی در حیوانات آزمایشگاهی ارتباط داشته و هر دو ترکیب ممکن است تحریک‌کننده پوست باشند.
رنگ‌های مصنوعی (FD&C colors)
بسیاری از رنگ‌های استفاده‌شده در رژلب، سایه، رژگونه و لاک ناخن، رنگ‌های شیمیایی هستند که از قطران زغال سنگ یا نفت مشتق شده‌اند. بعضی از این رنگ‌ها دارای فلزات سنگین بوده و می‌توانند در بدن تجمع پیدا کنند.
عطرهای مصنوعی
برخی برندها از ترکیبات معطر مصنوعی برای بوی بهتر محصولات استفاده می‌کنند، ولی این ترکیبات معمولاً شامل ترکیب‌های ناشناخته‌اند که می‌توانند آلرژی، حساسیت‌های پوستی، یا سردرد ایجاد کنند.
چگونه از ترکیبات مضر اجتناب کنیم؟
۱. برچسب محصول را کامل بخوانید
بسیاری از مواد مضر با نام‌های علمی پیچیده پنهان می‌شوند. شناختن این اسامی می‌تواند انتخاب شما را آگاهانه‌تر کند. اگر ترکیبی را نمی‌شناسید، جست‌وجو کنید.
۲. از محصولات “Clean” یا فاقد مواد مضر استفاده کنید
برخی محصولات با برچسب‌هایی مثل “Paraben-Free”، “Fragrance-Free” یا “Non-Toxic” ارائه می‌شوند. این محصولات معمولا کمتر از ترکیبات خطرناک استفاده می‌کنند.
۳. برندهای شفاف را انتخاب کنید
برندهایی که فهرست کامل مواد را در سایت یا بسته‌بندی درج می‌کنند، بیشتر قابل اعتمادند تا آن‌هایی که فقط چند ترکیب اولیه را اعلام می‌کنند.
۴. به پوستت گوش بده
اگر بعد از استفاده از محصولی، پوستت دچار سوزش، قرمزی، خشکی یا جوش شد، آن محصول را متوقف کنید، حتی اگر خیلی معروف باشد. واکنش پوستت مهم‌ترین راهنماست.
جمع بندی
در نتیجه، شناخت مواد اولیه‌ی خطرناک در لوازم آرایشی گامی ضروری برای حفظ سلامت پوست و پیشگیری از آسیب‌های بلندمدت مانند حساسیت، خشکی، پیری زودرس یا حتی مشکلات جدی‌تر مانند اختلالات هورمونی و سرطان است. ترکیباتی مانند پارابن‌ها، فتالات‌ها، سرب، تریکلوزان و فرمالدئید از جمله موادی هستند که در برخی محصولات آرایشی وجود دارند و بهتر است هنگام خرید، برچسب ترکیبات را با دقت بررسی کنید. انتخاب آگاهانه و استفاده از محصولات با ترکیبات ایمن و تاییدشده، نه‌تنها به زیبایی، بلکه به سلامت کلی شما نیز کمک خواهد کرد.
